สรภัญญะหรือสารภัญญะ ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทย

สร้างโดย วัดบ้านนาคำ (จังหวัดอุบลราชธานี)

ผู้จัดทำ นางเบญจา สมสะอาด

ประเภทตัวชี้วัด : สถานศึกษามีความร่วมมือระหว่างบ้าน,ศาสนา,การศึกษา,ภาครัฐและเอกชนเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ในชุมชน

            นายวิจิตร ทองแก้ว นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลเดิด เป็นประธานเปิดงานการจัดการแข่งขันประกวดสวดสารภัญญะ(ฮ้องสารภัญญะ)ประจำปี วันที่ 19 กันยายน 2556 ฃ ณ.วัดบ้านนาคำ หมู่ที่ 14 ต.เดิด อ.เมือง จ.ยโสธร เทศบาลตำบลเดิดมีทั้งหมด 17 หมู่บ้าน ชนะเลิศมีเงินรางวัลพร้อมถ้วยรางวัล มีการจัดแข่งขันเป็นประจำทุกปี ปีนี้ตรงกับวันสากของหมู่บ้านเป็นวันพระ ตอนเช้ามีการทำบุญตักบาตร ประวัติและความเป็นมา สรภัญญ์ (สะ-ระ-พัน หรือ สอ-ระ-พัน) หรือ สรภัญญะ/สารภัญญะ (สา-ระ-พัน-ยะ หรือ สอ-ระ-พัน-ยะ) เป็นบทสวดประเภทหนึ่งที่คนอีสานนิยมสวดใน วันอุโบสถ(วันพระ) ต่อมามีการประชันกันว่าหมู่บ้านใดจะสวดได้ไพเราะและบทสวดใครจะมีคารมคมคายกว่ากัน การสวดสรภัญญ์ นี้ภาษาถิ่นอีสานเรียกว่า ฮ้องสรภัญญ์. เป็นการสวดมนต์ในทำนองสังโยค คือการสวดเป็นจังหวะหยุดตามรูปประโยคสัญลักษ์ เป็นฉันท์หรือกาพย์ก็ได้ ที่นิยมคือ กาพย์ยานี เนื้อหาเกี่ยวกับศาสนา บาป บุญ คุณโทษ นิทานชาดก หรือกลอนสมัยใหม่ตามยุคสมัย เช่นการเล่นหวย ยาเสพติด เป็นต้น นิยมในหมู่ชาวบ้านทั่วไป การสวดสรภัญญ์ มีมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 นิยมสวดเป็นภาษาบาลีเนื้อหาเกี่ยวกับศาสนา ผู้สวดเป็นพระภิกษุ ประโยชน์ของการสวดสรภัญญ์. ทำให้ผู้สวดได้เข้ามาใกล้ชิดพระศาสนา ตั้งแต่เยาว์วัย และบทกลอนยังเป็นประโยชน์ในการดำเนินชีวิต จึงเชื่อได้ว่าการสวดสรภัญญ์ อันเป็นอีกหนึ่งในมรดกวัฒนธรรมนี้จะยังคงอยู่คู่กับชาวอีสานต่อไป ตราบนานเท่านาน

ที่มา : http://special2.dusitcenter.org/cdcnews/content.php?nid=4091 | เลขที่ข่าวอ้างอิง : 4091